Bij mij thuis hangt onderstaande ets van Jan IngenHousz, een voorvader van mij. mijn oma was een Ingen-Housz (wij schrijven dit met een middenstreepje). Kennelijk zit de interesse en passie voor licht in mijn genen.
Johannes Ingenhousz (of Ingen-Housz) (Breda, 8 december 1730 – Calne (Engeland), 7 september 1799) was een Nederlandse bioloog en arts, die de helft van zijn leven doorbracht in Engeland en Oostenrijk en die vooral bekend is van inenting tegen pokken en onderzoek naar fotosynthese.
Jeugd
Inenten tegen pokken te Londen
Lijfarts van Maria Theresia te Wenen
Elektriciteit en Brownse beweging
Fotosynthese
Hij was de eerste die in 1779 aantoonde dat licht nodig was voor de fotosynthese in planten en dat deze op zijn beurt steeds weer nieuwe lucht produceerde om in te kunnen ademen. Hij ontdekte dat fotosynthese pas begon te werken wanneer de zon was opgekomen, en stopte wanneer de zon onderging. Hierdoor vroeg hij zich af of behalve dieren ook planten kunnen ademen en of ook de planten zuurstof omzetten in koolstof, maar met zijn experimenten toonde hij aan dat dit niet het geval was. Hij bewees wel dat de planten juist de koolstofdioxide die door mensen en dieren werd uitgeademd, omzetten in zuurstof. Het vormde een bewijs dat planten koolstof uit de lucht opnemen en niet zoals toen gedacht uit de grond[3]. Ingenhousz herhaalde een merkwaardig experiment van Priestley. Hierbij werd ontdekt dat een muis in een afgesloten ruimte kon blijven leven als er ook een plant in de ruimte stond. Deze plant zorgde elke keer weer voor nieuwe zuurstof en de muis maakte hier weer koolstofdioxide van voor de plant.
Waardering
Alexander von Humboldt schreef in het woord vooraf bij de Duitse vertaling door Johann Gotthelf Fischer von Waldheim van zijn Essay on the food of plants and the renovation of the soil in 1798:
“De heer Ingenhouszen behoort tot het kleine aantal werkende natuurkundigen, die het vruchtbare talent bezitten, om niet alleen enkele zaken met bewonderenswaardige moeite na te streven, maar ook ieder nieuw verschijnsel (in plaats van het geïsoleerd te bekijken) harmonisch te verbinden met oudere zaken. Zijn schrijfsels leren, dat hij het hoogste doel van de natuurkunde, dit samenwerken van de krachten, nooit uit het oog verliest.”
voor meer informatie en links: http://nl.wikipedia.org/wiki/Jan_Ingenhousz
lic
aties
Literatuur
“Van zonlicht tot inzicht” Hoe Jan IngenHousz het geheim van het bladgroen ontdekte. Geerdt Magiels, (2012) Uitgeverij Houtekiet.